Bir an durun ve keyif aldığınız sosyal aktiviteleri düşünün. Şimdi kendinize sorun, kaç tanesi yemeyi veya içmeyi içeriyor? Arkadaşlarınızla akşam yemeği, iş arkadaşlarınızla iş sonrası içecekler, aile ile tatiller gibi en sevdiğiniz günlerin birçoğunun veya tümünün bir şekilde yiyecek veya içecek içermesi için iyi bir şans var…

Yemek önemli bir sosyal araçtır. Filmlerde paylaşılan patlamış mısır, düğün yemekleri, büyük maçtan sonra pizza ve hasta arkadaşınız için tavuk çorbası. İnsanlar olarak böyle kutlarız, ilişkileri nasıl geliştirip sürdürürüz ve birbirimize nasıl bakarız.

Peki bu araç artık sizin için uygun olmadığında ne olur?

İnme Sonrası Disfaji (yutma güçlüğü) Sonuçları

Yutma güçlüğü, inme sonrası yaygın ve bazıları için kalıcı bir sonuçtur ve genellikle diyette bazı değişikliklere neden olur. Gıda dokusundaki değişiklikler ve sıvı kıvamındaki değişiklikler, boğulma riskini azaltmak, oral bolus yönetimini iyileştirmek, aspirasyonu (sıvıların aspiratör ile çekilmesi işlemi) azaltmak ve faringeal (yutağa ait) geçişi iyileştirmek için yaygın olarak uygulanır.

Bunların hepsi elbette çok önemli hedeflerdir, ancak bu müdahaleler sonuçsuz değildir. Manisa’da bulunan kliniğimizde, yutma güçlüğü olan bireylerle anket yapıldı ve yutma güçlüğü olan hastaların çoğunluğunun yemek yemenin “keyifli bir deneyim” olması gerektiğini düşündüğünü bildirdi, ancak ankete katılanların yarısından azı bunun gerçekten olduğunu bildirdi. Manisa’da yutma güçlüğü olan kişilerin başkalarıyla yemek yemekten kaçınma, topluluk içinde yemek yeme ve içmeden kaçınma, yemek zamanlarında utanma, yalıtılmışlık hissetme ve genel olarak hayatın daha az zevkli olduğunu bildirme olasılıklarının daha yüksek olduğunu bildirmiştir.

Peki ya bakıcılar?

Yutma güçlüğü olan kişilerin aile üyelerine sevdikleri kişinin yutma bozukluğunun etkisi sorulduğunda, daha sık yalnız yemek yediklerini, daha az yemek yediklerini ve kendilerini izole hissettiklerini belirtiyorlar. Yiyecek hazırlama konusunda endişelenirler, sevdiklerinin yiyemediği yiyecekleri yedikleri için suçluluk duyarlar ve sevdiklerini, tercih edeceklerini bildikleri yiyecek veya içecekleri reddederek güvende tutmaya çalışmak konusunda çelişkili hissederler.

Yutma güçlüğü (Disfaji)  Yaşam Kalitesi İçin 3 Öneri

Manisa’daki kliniğimizde kesinlikle yutma güçlüğü klinisyenleri olarak umduğumuz sonuçlar bunlar değildir. Peki nasıl yardımcı olabiliriz?

1) Düzenli Yeniden Değerlendirme

İnme sonrası Yutma güçlüğü olan hastalar genellikle yutma işlevini zamanla iyileştirdiğinden, düzenli değerlendirmeler yapmak, yutma işlevi geliştikçe diyetleri ilerletmek önemlidir. Hastalarımıza artık uygun olmayan ve gereğinden fazla kısıtlayıcı olabilecek bir diyet reçete edilmediğinden emin olmak için dikkatli olunmalıdır.

2) Faydaları ve Riskleri Tartış

Hastalarımız ve bakıcıları, diyet önerileri hakkında açık sözlü tartışmalar yapma hakkına sahiptir. Genellikle tavsiyelerimizin yutma güvenliği ve aspirasyon olasılığının azalması gibi faydalarına odaklanırız, ancak reçetemize uymanın riskleri konusunda her zaman o kadar açık sözlü değiliz.

Diyet değişikliklerinin ve kısıtlamaların sağlık ve sosyal sonuçları hakkında konuşalım, böylece hastalar ve aile üyeleri sadece daha hazırlıklı olmazlar, aynı zamanda uygun yardımı da arayabilirler.

3) Destek Sağlayın

Bakıcılar genellikle, engellilik devam ettikçe sağlık uzmanlarından gelen yardımın azaldığını bildirmektedir. Ağ oluşturma, destek grupları ve çevrimiçi kaynaklar aracılığıyla aileleri birbirine bağlamak, hastalarımızın ve bakıcılarının çoğunun yaşadığı izolasyon duygularını azaltabilir.