Mide ekşimesi veya mide yanması olarak da bilinen gastrit, kişinin göğüs kemiğinin arkasında bulunan yemek borusunda oluşan yanma hissidir. Bu şikayet genellikle yemek yedikten sonra, kişi antrenmandayken veya yatarken mide yanmasını hisseder. Ağızda bir yandan diğer yana tatlı ve acı bir tat oluşur.
Ağız ile mide arasında bir köprü olan yemek borusunun yiyecekleri mideye itter. Besinlerin mideye girdikten sonra geri kaçmasını önlemek için alt yemek borusu sfinkteri yemek borusu ile midenin birleştiği yerde bulunan özel bir kasım içine iner. Mideyi gıda asitlerinden koruyan özel koruyucu hücreler vardır. Ancak yemek borusunda böyle hücreler yoktur. Bu kısma gıda asitleri veya gıda akarsa, bu korunmasız mide tüpüne zarar vererek mide yanmasına neden olur.
Mide yanmasına ne sebep olur?
Mide ekşimesinin veya mide yanmasının ana nedenlerinden biri gastroözofageal reflü hastalığıdır. Bu hastalık, yemek borusundan yukarı doğru mide asidi sızıntısına sebep olur. Bu asit sızıntısının nedeni yemek borusunun alt ucunda bulunan sfinkterin kapanmasıdır. Özofagus sfinkteri adı verilen kapağın gevşemesinin nedenleri anatomik anormallikler, çok fazla ağrı, doğumda çok fazla zorluk veya midenin hamilelik sırasında mideye baskı yapması sonucu oluşan mide fıtıklarıdır. Bunların haritasında oluşan mide ekşimesi nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Gastrit: Midenin iç yüzeyindeki dokunun iltihaplanmasıdır. Bu rahatlıkta midede yanmanın yanı sıra midede ve yemek sonrası şişkinlik olması da mümkündür.
Helicobacter Pylori Enfeksiyonu: Çok sık görülen ve uzun süre bulaşan bu enfeksiyon rahatlıkla ortalarda yaşayabilir. Ayrı olarak, midede yanma hissi, varlığı ve iştah kaydına yol açan semptomları vardır.
Hazımsızlık: Bazı kişilerde gerginlik, aşırı stres. Stres arttıkça mide asidi de artar ve midenin koordineli çalışması bozulur. Zaman zaman hasta şişkinlik hisseder.
İlaç Kullanımı: Ağrı kesiciler, özellikle iltihap önleyici ilaç gruplarına ait olanlar mide yanmasına neden olabilir.
Gıda hassasiyeti: Örneğin, çölyak hastalığı olan kişilerde glüten içeren gıdaların yanması, laktoz intoleransı olanların ise süt ürünleri tüketirken yanma hissi olabilir.
Mide Yanması Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak, yemekten sonra midede yanmaya şunlar neden olabilir: Yemekten sonra ve geceleri genellikle yataktayken gelen göğüste yanma hissi bir süre sonra boyun, boğaz ve ağızda hissedilebilir. Ağızdan gelen acı su, yiyecek kalıntılarını boğaza veya göğüste sıkışma gibi bir his yaşıyorsanız bir gastroenterologtan randevu alın.
Kadınların ortalama %50-80'ini hamilelik sırasında yanma sonucu etkileyen bir durumdur. Genel olarak ikinci trimester (14.-26. hafta) döneminde ortaya çıkabilir, şiddeti ve gerginliği artarak devam eder. Kesin nedenler henüz kanıtlanmadıysa, aşağıdaki gibi de olabilir:
Vücutta artan progesteron ve östrojen hormonu nedeniyle alt yemek borusu sfinkteri gevşemeye başlar, mideden yemek borusuna kaçar.
Bunun nedeni, büyük rahmin mide hareketlerinde normal değişiklikler yaşaması ve karın üzerinde basınç oluşturması ile bağırmasıdır.
Mide yanması nasıl teşhis edilir?
Mide yanması olan birinin öncelikle hastalığını teşhis etmek gerekir. Bu nedenle doktor hastanın detaylı tıbbi geçmişini dinleyerek fizik muayene yapar. Doktorun gerçeği gördüğü takdirde isteyebileceği testler şu şekildedir:
Endoskopi: Ağız yoluyla mideye kadar uzanan esnek bir tüpün ucundaki kamerayı bulun ve midede yara oluşumuna bakar. Burada küçük bir doku parçasının alınması ve laboratuvarda incelenmesi arzu edilir.
Ph-Meri: Bu testte yemek borusundaki asit miktarına bakılır.
Motilite Testi: Yemek borusundan mideye uzanan esnek bir tüp, boruda meydana gelen hareketleri inceler.
Mide yanması nasıl tedavi edilir?
Mide yanması tedavisinin ilk adımı, altta yatan hastalığın tedavisi değildir. Örneğin; H.Pilori fırınından kaynaklanan bir tablo varsa doktor bu enfeksiyonu tedavi etmek için antibiyotik verecektir. Peki bu tedavi her zaman doğru mudur? Manisa’ da uzman gastroenterelog Erhan Ergin her vakasını kapsamlı düşünerek hastayı tedavi eder. Mide yanması tedavisi için Manisa ‘da bulunan kliniğimizden randevu alabilirsiniz. Veya şu anda sadece hafif bir gastrit gözlemleniyorsa, mide yanması için diyet ve doktorunuzun ilaç sağlanabilir.
İlaç olarak asit yanığı, asit asidi nötralize eden antasitler, mide asidini azaltan H2 reseptör antagonistleri veya proton pompa inhibitörleri tekrar kullanılabilir. İlaçla geçmeyen yemek borusu reflü için de cerrahi yöntemler uygulanabilir. Bu operasyonda alt yemek borusunun yerini alabilecek fiziksel bir kapakçık geliştirilir.
