Sağlıklı Bir Karaciğer için Neler Yapabiliriz?
Manisa’ da 30 yılı aşkın bir süredir, her gün, çok çeşitli karaciğer hastalıkları olan hastalara bakıyorum. Bazı rahatsızlıklar nispeten küçüktür ve fazla sorun yaratmazken, diğerleri ciddi ve yaşamı tehdit edicidir.
Tüm karaciğer hastalıkları ile ilgilenmenin yanı sıra klinik geçmişlerini dinleme fırsatım oldu, bu da onların hayat hikayelerini dinlediğim anlamına geliyor. Bu hastaları dinlerken, kısa sürede çok net bir pencere ve olaylar dizisi geliştirdim. Önümde oturan kişinin buraya nasıl geldiği ve bir karaciğer uzmanına ihtiyacı olduğu konusunda.
Çoğu zaman, aylar, yıllar hatta on yıllar önce bir sorunu gösteren erken uyarı işaretleri veya belirtileri görülebiliyorken yeterince önem verilmeyebiliyor. Eğer sağlıklı bir karaciğeriniz olsun istiyorsanız size birkaç önerimiz var.
Alkolü Sınırlandırın: Manisa’ da bulunan kliniğimizde gördüğümüz vakalarda aşırı alkol, çok sayıda akut ve kronik karaciğer hastalıklarına katkıda bulunur. Alkol hem karaciğer için bilinen bir toksindir, hem de kanserojendir ve karaciğer kanseri geliştirme riskini artırır.
Halk arasında, yalnızca viski, votka ve tekila gibi damıtılmış alkollü ürünlerin karaciğerle ilgili büyük suçlular olduğu konusunda büyük bir yanlış anlama var. Hayal etmesi zor, ancak çok sayıda insan hala biranın şarap ve damıtılmış alkolle aynı ışıkta sınıflandırılmaması gerektiğine inanıyor. Gerçek şu ki hatırlanması gereken nokta bir bardak bira, şarap ve damıtılmış alkollü içki (yaklaşık 1.5 ons) aynı miktarda alkol içerir ki bu da kabaca 10 ila 12 gram alkoldür.
Yetişkinlerde tüketim için kılavuz ilkeleri, kadınlar için günde birden fazla alkollü içecek ve erkekler için ikiden fazla alkollü içecek değildir.
BMI'nızı Bilin: BMI, vücut kitle indeksi anlamına gelir. Normal kilo, 18,5-24,9 arasında bir BMI'ye sahip olmalıdır. Fazla kilolu bireylerin BMI'si 25 ile 29,9 arasında olacaktır. Obezite, 30'dan büyük bir BMI, morbid obezite ise 40'tan büyük bir BMI'dir.
Dolayısıyla obezite ve yüksek bir BMI, doğrudan hipertansiyon, tip 2 diyabet veya prediyabet geliştirme riskinin artması ve kolesterol ve trigliseritlerinizin yükselmesi ile ilişkilidir. Toplu olarak obezite, hipertansiyon, tip 2 diyabet ve hiperlipidemi varlığı metabolik sendrom olarak adlandırılır. Bu sizi sadece kardiyovasküler hastalık (kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği) riskine sokmakla kalmaz, aynı zamanda alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığına yakalanma riskini de arttırır. Yağlı karaciğer hastalığı şu anda kronik karaciğer hastalığının, siroz gelişiminin ve karaciğer kanserinin önde gelen nedenidir. Karaciğer nakli gerektiren önde gelen karaciğer hastalığıdır.
Aşı Olun: Son 18 ayda COVID-19 gibi aşılarla ilgili tüm konuşmalarla birlikte, hepatit A ve hepatit B dahil olmak üzere diğer aşı gerekliliklerini gözden kaçırdık. Bu aşılar 25 yılı aşkın bir süredir kullanılmaktadır ve bunlar güvenli ve etkili.
Hepatit A, karaciğeri etkileyen ve fekal-oral yolla bulaşan viral bir enfeksiyondur. Bunun hakkında konuşmak her zaman iğrençtir, ancak şu anda hepatit A ile enfekte olan bir kişi genellikle virüsü dışkı (kaka) yoluyla yayar. Bağırsak hareketi yaptıktan ve özel bölgelerini sildikten sonra, ellerinden düzgün bir şekilde temizlenmezse, küçük bir miktar yüksek derecede bulaşıcı dışkı, daha sonra habersiz bir kurbana yayılır.
Çoğu zaman, hepatit A salgınları, yediğiniz yemeğinize küçük bir miktar enfekte dışkı malzemesinin girdiği gıda endüstrisinde görülecektir. Dediğim gibi, düşünmek çok iğrenç, ama bu bir gerçek. Bu nedenle, özellikle gıda endüstrisindeki insanlar için sıkı el yıkama, halk sağlığımız için çok önemlidir. Hepatit A, çok genç, yaşlı veya altta yatan başka karaciğer hastalığı formları veya diğer kronik hastalıkları olan kişiler dışında, genellikle ölümcül değildir.
